Czy powinno się zaliczyć pracę w gospodarstwie rolnym do wymiaru urlopu wypoczynkowego?

Data publikacji: 13.08.2025  |  Udostępnij

W kontekście ustalania uprawnień pracowniczych, w tym wymiaru urlopu wypoczynkowego, warto mieć świadomość, że nie tylko zatrudnienie na podstawie umowy o pracę liczy się do stażu pracy. Pracodawcy oraz działy HR coraz częściej spotykają się z pytaniami dotyczącymi uwzględnienia okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym. Choć temat może wydawać się niszowy, jego znaczenie w praktyce kadrowej jest niebagatelne.

Zgodnie z Ustawą z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy, pracę w indywidualnym gospodarstwie rolnym można zaliczyć do pracowniczego stażu, od którego zależą m.in. uprawnienia urlopowe. Oznacza to, że osoba zatrudniona, która przez lata pracowała w gospodarstwie rolnym, może szybciej nabyć prawo do wyższego wymiaru urlopu wypoczynkowego.

Kiedy można zaliczyć okres pracy w gospodarstwie rolnym do stażu pracy?

Aby praca w gospodarstwie rolnym wliczała się do stażu pracy muszą zostać spełnione konkretne przesłanki wskazane w wyżej wymienionej ustawie. Art. 1  tej ustawy określa, że do stażu pracy można wliczyć:

  1. Okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka.
  2. Okresy pracy wykonywanej przed dniem 1 stycznia 1983 r. (przez osobę, która ukończyła 16 lat) w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem
  3. Okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym przypadające po dniu 31 grudnia 1982 r. w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin.

Definicje domownik i gospodarstwo rolne w kontekście przepisów

W kontekście omawianych przepisów, kluczowe znaczenie mają definicję pojęć jakimi posługuje się Ustawodawca. Zgodnie z art. 6 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, „domownik” to osoba bliska rolnikowi, która:

  • ukończyła 16 lat,
  • pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie,
  • stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy;

Natomiast za „gospodarstwo rolne” w myśl ustawy o podatku rolnym uznaje się obszar użytków rolnych o łącznej powierzchni przekraczającej 1 hektar lub 1 ha przeliczeniowy będący własnością lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Wyjątki i ograniczenia

Należy zwrócić uwagę, że ustawodawca rozróżnia sytuacje w zależności od daty i charakteru pracy. Nie każdy okres pracy w gospodarstwie rolnym automatycznie będzie podlegał zaliczeniu do stażu pracy. Przykładowo, jeśli dana osoba nie spełnia definicji domownika (np. nie była zgłoszona do ubezpieczenia w KRUS), to okres pracy w gospodarstwie rolnym może nie zostać zaliczony do stażu pracy. Podobnie, jeśli gospodarstwo nie spełnia definicji gospodarstwa rolnego w rozumieniu ustawy o podatku rolnym (np. zbyt mała powierzchnia gospodarstwa), okres pracy w nim nie zostanie uwzględniony.

Jak udokumentować okres pracy w gospodarstwie rolnym?

Kluczowym krokiem w procedurze jest przedstawienie odpowiedniego zaświadczenia, które wydaje Urząd Gminy na wniosek zainteresowanej osoby. Dokument ten powinien wskazywać dokładne daty pracy lub prowadzenia gospodarstwa, a także zawierać potwierdzenie spełnienia ustawowych warunków (np. status domownika). Dla pracodawcy to istotna informacja, która powinna zostać uwzględniona przy ustalaniu uprawnień urlopowych nowego pracownika.

Znaczenie znajomości przepisów dla pracodawcy

Z punktu widzenia organizacji, znajomość przepisów dotyczących pracy w gospodarstwie rolnym ma znaczenie praktyczne – pozwala rzetelnie ustalać staż pracy, uniknąć błędów kadrowych i budować pozytywny wizerunek firmy jako pracodawcy, który respektuje doświadczenie zawodowe zdobyte poza tradycyjnymi formami zatrudnienia.

Choć temat może wydawać się odległy od codziennych realiów wielu firm, w praktyce coraz częściej zdarza się, że kandydaci do pracy przedstawiają dokumentację potwierdzającą takie doświadczenie. Warto więc być przygotowanym, znać podstawę prawną oraz wiedzieć, w jaki sposób przeprowadzić weryfikację dokumentów.

Potrzebujesz wsparcia w prawidłowym naliczaniu stażu pracy?

Korzystając ze wsparcia ekspertów masz gwarancję, że kadry i płace w Twojej firmie są prowadzone zgodnie z aktualnymi regulacjami i najlepszymi praktykami. Skontaktuj się z nami!